LPG : waarom überhaupt nog benzine, en niet 100% LPG ?

Ik ga mezelf geen multivalve expert noemen,
ik heb namelijk een klassieke tank, die in mijn ogen de veiligste is.

Alles zit bij een multivalve in 1 "klein" onderdeel, alles is europees goedgekeurd,
maar toch heb ik mij serieuze twijfels bij de overdrukklep (de klep die vanaf een bepaalde druk opent om de tank te beschermen zodat er geen scheuren in komen),
die is bij een multivalve ook kleiner, dus ze kan de eventuele druk in de tank minder snel aflaten (in geval van brand of ongeval)
En ik heb er een beetje twijfels bij of ze dat wel snel genoeg kan, ik weet ook dat de kans heel klein is dat de overdrukklep ooit zijn werk moet doen, maar ALS het zover is... Je wilt echt niet meemaken dat al het gas van je tank er in 1 keer uitgaat door een barst en dan in brand schiet.

Waarom eigenlijk wél een multivalve gebruiken?
Het is goedkoper in productie, maar voor de rest...?

Davy,

Kan zijn, ze zijn echter wel getest en goedgekeurd.

Een 4-gats tank lijkt mij ook makkelijker, maar : ik wil een zo groot mogelijke tank, en met een 4-gats tank kom ik niet verder dan ca 80 liter (afhankelijk van merk bijv Stako 680x270 = 80 ltr bruto). Dat is onvoldoende voor mijn toepassing.

Even een update. Het zal nog wel even duren voordat e.a. uitgevoerd wordt ivm tijdgebrek etc, maar ondertussen heb ik wel e.a. in meer detail uitgezocht.

1) tank

Dit word een Irene (Pl) 680x300 external full toroïdal tank, 108 liter (bruto). met Tomasetto (It.) AT-02 multi-valve.

De Poolse fabrikant was niet behulpzaam : toen ik om afmetingen vroeg, kwam het niet verder dan "we can not help mit technische Probleme" (mijn Pools is nul, en hun Duits/Engels is ook niet alles) :x .

Gelukkig waren de Italianen meer klantvriendelijk en stuurden na enige tijd een eenvoudige CAD tekening met afmetingen van hun multivalve in een Irene 680x300 tank. Waar het daarbij om gaat is natuurlijk dat de multi-valve onder de bodem van de reservewielbak uitkomt (het is immerse en 'external' tank – anders heb je weer een gasdichte behuizing nodig, en die neemt alleen maar meer plaats in). Ik vermoed dat er een kleine aanpassing aan de bodem van de reservewielbak nodig is, want het 'hangt erom', maar dat zie ik tzt wel.

(Tomasetto heeft trouwens uitstekende installatie en trouble shooting documentatie op hun web-site – werkelijk het enige dat daaraan ontbrak waren de fysieke afmetingen, en dat losten ze dus zeer correct op )

De Irene tank is gemaakt om aan 4 bevestigingspunten aan de bovenzijde te hangen. Hoewel ik de reservewielbak gedeeltelijk zal afdekken met 3 mm plaatstaal (dat dan weer aan de laadvloer vastgezet wordt), vind ik dit toch wel 'mager' voor zo'n grote tank. Ik zal dus ook nog kruislings 2 banden onderlangs spannen. Plaatstaal (2 mm) om de hoeken op te vullen die vrij blijven als de benzinetank (rechthoekig) eruit is en de nieuwe LPG tank erin zit, heb ik al zoveel mogelijk voorbereid.

De bodem vrijheid heb ik nogmaals gecontroleerd : dat blijft ruim boven de door de RDW geeiste 200 mm ....

Tank + multi-valve zijn redelijk gunstig verkrijgbaar in Duitsland (€ 280 incl shipping)

2) throttle body

De enige (niet merk-specifieke) TB's die ik gevonden heb zijn KMS (NL), Jenvey (UK) en Extrudabody (VS). De laatste lijkt minder geschikt vwb aansluiting gasbediening en lijkt geen dealers in Europa te hebben – laat ik hier dus verder buiten beschouwing.

Er zijn een aantal issues vwb aansluitingen spruitstuk, luchtfilter en choke-kabel.

KMS kwam niet verder dan "we leveren alleen maar wat in de catalogus staat" en hebben geen adapters. Bij Jenvey had ik contact met iemand die wel mee wilde denken, maar dateert van het 'post-carburateur' tijdperk……..

Jenvey heeft een adapter voor een Stromberg/Su Volvo spruitstuk (kan ook met KMS gebruik worden, want ze hebben dezelfde flensmaten).

Geen van beide hebben een flensadapter om een luchtinlaat slang aan te sluiten (op een 45 mm TB), dus die moet je zelf maken. (Jenvey heeft ze wel, maar alleen voor andere TB maten ....)

Grootste probleem is nog wel dat ze (uiteraard) ook geen mogelijkheid hebben om de choke kabel aan te sluiten. - TB's zijn nu eenmaal ontworpen voor injectie systemen. Hoewel op LPG bij koude start het mengsel niet aangepast hoeft te worden, wil je toch wel een wat verhoogd toerental …… Ik zou wel een soort beugeltje kunnen maken dat je op het hitteschild bevestigd, met daarop de choke-body van een reserve Stromberg carburateur die ik nog heb. De choke 'lever' zou je dan tegen (het andere uiteinde van) de 'main lever' (gashendel) aan kunnen laten lopen, om zo het stationair toerental wat te kunnen verhogen. Meest geschikt is dan de KMS TB, ivm de verschillende typen 'main levers' die zij hebben.

Dus : Jenvey spruitstuk adapter + KMS TB + eigen maaksel choke + eigen maaksel luchtinlaat flens adapter zou kunnen.

Is allemaal uitvoerbaar, maar is wel een gedoe en de extra's maken e.a. een stuk duurder dan ik oorspronkelijk dacht.

Conclusie : ik had gewoon beter gelijk naar Jojo's commentaar kunnen luisteren ! Ipv een KMS TB ga ik dus die reserve Stromberg die ik nog heb ombouwen tot throttle body ……

Dat kan : nieuwe gasklepas erin (de bestaande kan ik met de hand bewegen !), overbodige zaken verwijderen (vlotter, vlotternaald, sproeier, doseernaald) en alle overbodige gaten dichtmaken (bodem vlotterkamer, opening vlotternaald, opening sproeierbuis, extra gaten in luchtinlaat, etc). Demper in hoogste stand fixeren.

Over de rest volgt later meer …..

Eind Oktober was het eindelijk zover om de eerste fase van mijn ombouwproject te beginnen : verwijderen oude LPG tank + benzine tank, en inbouw nieuwe Irene 680x300 (108 liter bruto) LPG tank.

Oude situatie met 53 liter (bruto) 650x200 WittevanMoor LPG tank in reservewielbak, bovenop benzinetank :




E.a. verwijderen viel nog best tegen : de benzinetank zit vast met parkers en kit. Die kit was van het type 1x vast, nooit meer los; bovendien had een vorige eigenaar de bodem helemaal in de bitac (o.i.d.) gezet - loshakken dus. Ik had altijd al een hekel aan dat spul, en nu helemaal :x

Eénmaal eruit heb je een min of meer rechthoekig gat in de bodem van de reservewielbak, waarvan de zijden niet recht zijn maar gebogen. Dat moet dus aangepast worden aan de ronde LPG tank, waarna het mogelijk wordt om een LPG tank te plaatsen die door de bodem van de reservewielbak heen steekt, met de aansluitingen onder de bodem. Eerst dus een 4-tal rechthoekige staalplaten (2 mm) geplaatst, z.d.d. ze precies op de rand van de reservewielbak bodem vallen waar voorheen de benzinetank op rustte. Figuurzagen in 2mm staalplaat dus.

Vervolgens een gat gemaakt a/d hand van een triplexplaat van 69 cm doorsnede, dat geeft het volgende beeld :



Eén ding kan ik nu wel met zekerheid zeggen : 680x300 mm is absoluut de grootste tank die je kunt plaatsen, 720 mm diameter gaat niet (maar ik heb sowieso geen ringtanks kunnen vinden met een grotere bruto inhoud dan deze 680x300 Irene tank; de grootste Stako is 720x270 en die heeft minder inhoud .....).

Zoals jullie kunnnen zien heb ik de vloer van de laadvloer niet alleen opgevuld in de hoeken, maar ook een klein beetje uit moeten slijpen aan 3 kanten. De wanden - en daarmee de stijfheid - blijven volledig behouden.

Op de foto (vanaf achterbankzijde gezien) zie je een aantal gaten :
- rechtsachterin een rondgat : de aansluiting van de afvoerslang van de gasdichte behuizing van de oude WittevanMoor tank,
- rechterzijwand : de doorvoer van de vulhals van de oude benzinetank,
die zullen afgedicht moeten worden;
- eveneens te zien is een rechthoekig gat in de bodem dat later eerst nog iets groter gemaakt zal worden, en dat ik hier nog niet opgevuld heb.
De nieuwe LPG tank is een ééngats tank met zgn 'multi-valve' die onder de bodem uit moet komen. Om de multivalve komt een beschermkap en ik ben ervan uitgegaan dat die wel eens heel krap onder de bodem zou gaan passen, dus zal ik hier een verhoging in de nieuwe bodemplaat van de reservewielbak moeten construeren. Een beetje extra ruimte leek mij sowieso wel verstandig, mocht er ooit onderhoud aan de multivalve nodig zijn.

Ik heb het ronde gat voor de nieuwe LPG tank zoveel mogelijk naar rechtsgeplaatst, om aan de binnenzijde zoveel mogelijk ruimte te laten voor krik, compressor, etc, maar ook onder de bodem voor de aansluitingen van de leidingen op de mutli-valve, die links komt te zitten.

Het ronde gat is 690 mm in doorsnede. Volgens inbouwvoorschrift mag er alleen metallisch contact tussen tank en carrosserie zijn t.p.v. de bevestigingspunten, maar je wilt sowieso ook geen gekraak of metaal-metaal contact gepiep. Wel moet de aansluiting natuurlijk waterdicht worden. Ik heb daarom besloten om op de rand van het gat een (koel-)waterslang te zetten, die aan één kant opgesneden is, zodat ie goed om de rand valt. Zo'n koelwaterslang heeft een wanddikte van ca 5 mm - vandaar dus een gat van 680 + 2x 5 = 690 mm. Eventueel kan dit nog aangevuld worden met transparante kit ivm waterdichtheid.

Wordt vervolgd - geen flauw idee hoe lang een indivduele post mag zijn - type straks wel verder

== VERVOLG ==

Nu is het moment gekomen om ('tig' keer) te passen.

Dat moet via de onderkant, want de tank is groter dan de reservewielbak opening aan de bovenkant.

Leeg weegt de tank nog altijd zo'n 36,5 kg, dus wiebelend op een hydraulische krik is dat een enigszins hachelijke operatie : sturen, krikken en tank in balans houden tegelijk. Bovendien moet je de tank wel eerst van een willekeurig glijmiddel voorzien, want het gat (met de koelwaterslang op de rand bevestigd) is precies pas.

Met de auto op as- en wielsteunen gaat de tank op de krik net onder de trekhaak door, en je moet wel een krik hebben die de tank hoog genoeg in het gat kan krikken :


Gelukkig bleek het gat juist en op de juiste plaats te zitten.

Een dergelijke 'externe' ringtank is gemaakt om onder een auto te hangen. In dit geval komt ie grotendeels in de reservewielbak te hangen, maar de aansluitingen blijven aan de buitenzijde, dus is het nog steeds een 'externe' tank en is er geen gasdichte behuizing rond de aansluitingen nodig.

Hij komt te hangen aan een staalplaat die precies op de randen steunt waarop ooit het deksel van de reservewielbak heeft gesteund. De fabricant had 4x M12 bouten meegeleverd (voorschrift is minimaal M10). Die staalplaat moet op zijn beurt dan weer vastgezet worden aan de carrosserie. Ik heb hiervoor de bevestigingspunten van de oude ringtank kunnen gebruiken, zij het wel enigszins aangepast : aan de voorzijde aan de laadvloer, en aan de achterzijde via draadeinden en aangelaste hoekijzers aan de bodem. Gaten aftekenen als de bovenplaat op z'n plaats ligt is lastig, want bij de meeste kan je niet meer bijkomen - dus moet je van tevoren bedenken hoe je dat gaat doen ......

Ik heb 3 mm staalplaat gebruikt. Om kraken/piepen te voor komen heb ik :
- compriband geplaatst op de rand waarop de bovenplaat rust,
- het overblijvende deel van de originele rubber bekledingsmat van de reservewielkast, waar ik inmiddels ook een rond stuk uitgesneden had ter grootte van het gat in de bodem, geplaatst tussen tank en bovenplaat.

E.a. ziet er dan zo uit :


De bovenplaat rust aan 3 kanten op de rand waar ooit het deksel van de reservewielbak op rustte. Dat is zat want die bovenplaat vormt hier een stijf geheel met de tank en kan niet doorbuigen, doordat de vorm van de bovenzijde van de tank zodanig is dat deze vlak aansluit (bevestigingsogen van de tank en bovenzijde tank liggen in één vlakke lijn).

Links op de foto zit nog een gat in de laadvloer : dit stuk bovenplaat ga ik uitvoeren als klep, zodat ik later nog bij m'n krik, de compressor van de loadadjusters, en andere spullen die je daar wilt opbergen, kan.

Hoewel deze ophanging voldoet - tank is gemaakt om te hangen - vond ik het voor zo'n zwaar ding (straks met LPG gevuld weegt het geheel iets meer dan 85 kg ...) toch wel een wat minimale constructie. Ik heb daarom besloten om kruislings onder de tank nog 2 staalbanden (2 mm) te plaatsen (met rubber - fiets binnenband - omkleed : wederom om piepen te voorkomen). Daar steunt de tank niet echt op - zie het meer als net zoiets als de vangbanden bij je achterwiel ophanging. Ze zijn hier niet strict noodzakelijk - maar ik vind het gewoon een prettige gedachte dat ze er zitten als extra.

E.a ziet er van onderen dan zo uit :


Wat op deze foto ook gelijk opvalt is dat de achterste uitlaatpot wel erg dicht (< 6 cm) op de tank zit - hier komt dus nog een hitteschild tussen (zo heet zal het er denk ik niet worden, maar zo'n hitteschild is in ieder geval niet verkeerd).

Hier zie je de multivalve, die aan de linkerkant van de tank zit :


Hier komt nog een beschermkap om, nadat alle aansluitingen gemaakt zijn.

Let even niet op de vulslang op de foto : dit is de bestaande vulslang die er even provisorisch los opgeschroefd is. Zo kan dit natuurlijk niet blijven : slang is te lang en steekt veel te ver los onder de auto uit. Hier moet dus een slang met haakse aansluiting voor in de plaats komen, dan kan de slang op een zo kort mogelijke plaats vastgezet worden aan de carrosserie .....

Met de bodem vrijheid (voorschrift > 200 mm) is het prima gesteld :
- aan de voorzijde is deze zelfs iets meer dan voorheen
- aan de achterzijde iets minder dan voorheen (want de onderkant van de oude benzinetank loopt schuin omhoog ....), maar wel ruim > 200 mm
Met de tank leeg staat de auto zelfs 1 cm hoger op z'n poten (gemeten met loadadjusters op 0 bar), maar er komt natuurlijk nog wel een kleine 50 kg LPG in.

Nog te doen :
- klep naast bovenplaat in laadvloer maken,
- verhoging in bodemplaat boven multi-valve construeren en plaatsen
- hitteschild (al gemaakt) plaatsen,
- vulslang aanpassen,
en - klein detail :
- zorgen dat er LPG in de tank komt, anders rijdt ie niet

Dat zal echter helaas tot begin volgend jaar moeten wachten.

Eén kanttekening :
In dit geval gaat het om een auto waarbij LPG reeds op kenteken staat en waarvan de installatie dus sowieso niet opnieuw gekeurd hoeft te worden. Naar mijn beste weten voldoet deze installatie aan de voorschriften. Bij een eerste installatie gevolgd door RDW keuring zou echter op één aspect discussie kunnen ontstaan. Volgens voorschrift moet je, indien je een gat in de carrosserie groter dan 15x15 cm maakt, een verklaring van de constructeur (Volvo) overleggen waaruit blijkt dat e.a. de stijfheid van de carrosierie niet aantast. De RDW zou kunnen redeneren dat de oude benzinetank, die in de bodem van de reservewielbak hing, en daarin geschroefd en gekit was, een integraal onderdeel van de carrosserie uitmaakte ..... dus door die te verwijderen is een gat groter dan 15x15 cm ontstaan.....
Tja, en zie dan maar eens een verklaring bij Volvo los te peuteren voor een auto die zij in 1968 geproduceerd hebben Zelf ben ik van overtuigd dat de stijfheid op geen enkele wijze aangetast is - de wanden van de reservewielkast staan nog gewoon en de bodem ervan is aangevuld met dikker plaatstaal dan er voorheen zat .... want dat blik van die benzinetank stelt nou ook weer niet zo veel voor. Maar dat is slechts mijn bescheiden mening :twisted:

Wordt vervolgd.-

RobV

Prachtig, inspirerend verhaal !
Tof dat je er zo veel foto's en tekst aan hebt willen besteden, ik kan je redenatie goed volgen en ben het met name over de extra tankbanden roerend met je eens.
Ik ga zelf hetzelfde uitvoeren en de ophangpunten bovenop vind ik zelf ook wat "mager".

groet, Jan

Hoeveel liter heb je nu bruto? En zeer inspirerend, want ik ga hetzelfde doen in mijn combi ! Maar dan met een klein reserve-tankje benzine (want met een vatje LPG je auto bijvullen als je zonder valt is beetje stom )

Fris en monter nog eens herlezen, 108L bruto dus.

Mooie klus Rob, Gaaf dat het passen en meten is gelukt!

Heb je trouwens zelf een mooie stabilisatorstang van een 240 geklust?

@Pieter :

Bruto = 108 liter

Netto : zal de praktijk moeten uitwijzen. In theorie 80% = 86,4 liter. Maar ik hoop eigenlijk iets meer ..... je weet maar nooit of de vlotter tijdens het inbouwen niet per ongeluk een heel klein beetje verbogen is.

Benzine : je kan je natuurlijk afvragen hoe vaak je in je leven zonder benzine gestaan hebt ? Ik nooit, dus waarom zou dat dan nu wel gebeuren op LPG (afkloppen, Wet v Murphy etc), maar dan moet de LPG tankzender nog wel even gaan werken met de brandstofmeter in het dashboard (da's een ander topic - in de sectie "Elektrische installatie"). Een reserve benzinetankje construeren zdd die gevuld kan worden via de bestaande vulopening zal overigens niet meevallen ......

@Boele :

Meten = weten. Echt goed meten kon pas toen de oude LPG tank eruit was, dus het was toch een beetje een avontuur. Maar goed dat ik niet groter gegaan ben dan 680 mm ..... (en dat zou trouwens toch geen zin gehad hebben, want zoals eerder vermeld heeft de grootste 720 mm tank die ik gevonden heb een kleinere inhoud).

Die stabilisatorstang heb ik eigenlijk nooit zo bij stil gestaan, want zat er al onder toen ik de auto kocht. Ben ik wel blij mee

Hangt er vanaf wat en wanneer je gaat rijden. Als je er mee op reis gaat dan zijn de LPG-pompen niet altijd even dik gezaaid en kan het zijn dat je wel met het zweet in de handen staat (beetje als elektrisch rijden) als die ene pomp toch geen gas heeft...

Maar dat is een afweging die iedereen voor zichzelf moet maken natuurlijk Hoe dan ook, 90L netto hebben is heerlijk hoor, gewoon 1000km kunnen rijden zonder tanken, ZO moet LPG zijn !