Het motto bij de uitnodiging voor deze technische dag was: 'een koud kunstje'. Wat moet je je daar nou bij voorstellen? Iets kouds, dat is duidelijk, maar ook iets dat heel makkelijk is? Het bleek beide van toepassing.
We zijn op deze zaterdag voor onze technische dag te gast bij Ultech in Gendringen. Wat ze precies doen is ons nog niet duidelijk, behalve dan dat het iets met koude te maken heeft. Op de weg er naar toe worden we voorafgegaan door een mooie donkerrode Amazon, die ons feilloos naar de goede locatie leidt. Het blijkt de net gerestaureerde Amazon van Renee Ruiter, welbekend van de stukjes "Restauratie Revisited" uit ons lijfblad. Binnen staat de koffie zoals gewoonlijk al klaar en we mengen ons in het gezelschap. Even later worden we welkom geheten door onze gastheer Oscar Housheer. Hij geeft ons eerst een uitgebreide uitleg over wat Ultech is en doet.
Ultech blijkt een vrij jong bedrijf dat zich specialiseert in het reinigen met behulp van 'droogijs'. Droogijs wordt zo genoemd omdat het ijs is dat geen vloeistof wordt als het smelt, maar meteen overgaat van ijs naar gas. Het is in dit geval onder hoge druk samengeperste koolzuur (CO2) dat nu bestaat uit kleine ijskorreltjes van min 79 graden. Net hagelkorrels, maar dan dus vele malen kouder. Die koolzuurkorreltjes worden met luchtdruk tegen het te reinigen oppervlak geblazen, en daarmee wordt het vuil verwijderd. Dat werkt alsvolgt: allereerst is er het effect van de ijskorrels die tegen het oppervlak 'botsen' en daarmee vuil 'losslaan'. Vervolgens ontstaat door de intense kou van de korrels een soort 'koude-shock' waardoor vuil hard en bros wordt en kleine scheurtjes krijgt. Tenslotte verdampen de korrels door het temperatuurverschil met de omgeving zó snel dat het een soort mini-explosies worden, het volume van zo'n korrel wordt 700 keer zo groot als het in gas overgaat. Daardoor wordt het inmiddels al broze vuil meteen weggeblazen.
Deze vorm van reinigen heeft een aantal grote voordelen boven traditionele manieren. Allereerst is het heel veilig, want er is geen schurende werking zoals bij stralen met grit of glasparel. Daar zijn de ijskorrels te zacht voor. Daarnaast blijft alles droog. Omdat het ijs meteen in damp overgaat, krijg je dus geen natte onderdelen. Een gereinigde stoel is meteen weer te gebruiken. Het geeft daarmee ook geen troep. Het losgeblazen vuil is droog en wordt gewoon opgeveegd of gezogen. En de CO2 draagt ook niet bij tot het broeikas effect, want het wordt eerst uit de lucht gehaald om tot ijs te maken, en daarna komt het weer terug in de lucht. Deze methode is dus vooral gericht op reinigen zonder beschadiging. Iets dat wordt gereinigd wordt schoon, het oppervlak blijft zoals het onder het vuil was. Roest gaat niet weg, en metaal wordt er niet glimmend van. Als je dat wilt, moet je gaan stralen.
Het toepassingsgebied is heel breed. Van auto-onderdelen tot bankstellen. Van gevels van huizen tot het verwijderen van kauwgom. Alles wat niet nat mag worden, waar geen schurende werking moet optreden, en waar geen chemicaliën toegepast mogen worden.
Ultech doet al deze dingen, maar is zich vooral gaan toeleggen op de auto-wereld. Aan de ene kant voor dealers en bijvoorbeeld taxibedrijven, waarvan de auto's helemaal als nieuw gereinigd worden. Ultech biedt daar inmiddels een totaalpakket voor aan, inclusief poetsen van de buitenkant. En een andere kant is de oldtimer-wereld. De koudijs techniek blijkt bijzonder bruikbaar voor het reinigen van vervuilde en kwetsbare auto onderdelen, zoals carburateurs, spruitstukken, motorblokken, plaatwerk, etc. Een carburateur wordt brandschoon, zonder kans op grit of troep die er in komt. Het zelfde bij een motorblok. En waar wij dagen moeten krabben om oude tectyllagen te verwijderen, waarbij we ook nog de nodige krassen maken, daar verwijdert Ultech dat in zeer korte tijd tegen een aanvaardbare prijs. En zonder krassen!
Dat klinkt allemaal heel mooi, bijna te mooi om waar te zijn. Dus nu de praktijk!
We hebben een aantal oude onderdelen meegenomen om te proberen. In de werkplaats doen we oordopjes in, want de machine maakt wel veel herrie. Allereerst wordt er een remklauw op de werkbank gelegd. Enkele minuten met de blaaspijp er overheen, en hij is brandschoon. Niet glimmend, maar gewoon schoon. Dan een spruitstuk, het zelfde effect. Vervolgens een stuk plaatwerk met tectyl. De tectyl verdwijnt als sneeuw voor de zon. Oscar laat zien dat je ook wel de lak kan verwijderen als je dat echt wilt, door met hogere druk lang op één plaats te blijven. Dan kan de verf er wel af. Maar als je dat wilt, kan je waarschijnlijk beter stralen. Als laatste onderdeel een volledig in dikke bitumen gehulde remkrachtbegrenzer. Je herkent het ding nauwelijks. Het duurt iets langer, maar ook hier komt ineens een herkenbaar en schoon onderdeel te voorschijn. Dan eens iets heel anders: lichtmetalen velgen van één van de auto's. Binnen enkele minuten is zo'n velg weer blinkend schoon, en geen krasje te zien!
Als laatste demonstratie de bagageruimte van een Volvo stationcar. Er ligt mooi grijs tapijt in, maar het is vervuild met vlekken, alsof er een achteras in vervoerd is. In ongeveer tien minuten is het veranderd van een gevlekt geheel in een smetteloos en nieuw uitziende tapijtbekleding. En het is droog. Indrukwekkend!
Na deze demonstraties is ons wel duidelijk geworden dat de droogijs reiniging veel kan, en bij het napraten komen we tot de conclusie dat het voor onze oldtimers, en bij restauraties, bijzonder nuttig kan zijn.
Dus heeft u een onderdeel dat schoon moet zonder beschadiging, een auto die er als nieuw uit moet zien, of wellicht een bankstel dat aan een opfrisbeurt toe is, wendt u zich tot Ultech www.ultech.nl en het komt in orde. Voor hun is het tenslotte een eh....koud kunstje!
Met onze hartelijke dank aan gastheer Oscar Housheer voor de gastvrijheid en de interessante demonstraties.
Team Regio Oost.
