olie

Regelmatig lees ik op dit forum vragen over olie en olieverbruik. Motorolie is van levensbelang voor de motor, dat zal iedereen met me eens zijn. Maar over welke viscositeit toe te passen ontstaan meteen meningsverschillen. De belangrijkste leidraad is de waarde die de fabrikant opgeeft. Het zal iedereen opvallen dat vrijwel altijd meerdere mogelijkheden gegeven worden. De reden daarvoor is simpel: klimaat. In een heet klimaat ben je niet gediend met een olie die warm erg dun wordt. Zo zal in een erg koud klimaat een dikke olie weer andere problemen geven. Wij leven in een gematigd klimaat, ergens midden tussen de extremen. Multigrade oliën zijn veel universeler toepasbaar dan monogrades. Volvo geeft voor het 1970-model de volgende multigrade-oliën op: 10W30, 10W40 en 20W50 (ik laat de monogrades even achterwegen). 10W30 acht ik geschikt voor het Zweedse klimaat, niet het onze. 10W40 (of 15W40) is voor ons klimaat wel geschikt, mits de motor daarop weinig olie verbruikt. Als er al wat meer km's op de teller staan kan m.i. beter een dikkere olie toegepast worden, 15W50 of 20W50. Alleen in zeer strenge winters zou ik geen 20W50 gebruiken, maar dan hebben we het over temperaturen die hier toch niet voorkomen. Wij vinden -16 al aardig koud, maar dat is een lachtertje in vergelijking met de temperaturen die in de winter in een landklimaat heersen. In het tijdschrift Practical Classics van januari 2003 kwam ik een vraag van een lezer tegen die al 10 jaar volsynthetische 5W40 in zijn B18 gebruikte zonder problemen, maar zich naar aanleiding van een recent artikel over motorolie afvroeg of dat wel nodig was. Met het antwoord daarop gegeven werd ben ik het helemaal eens: synthetische olie is voor moderne motoren met kleine toleranties en wordt voor sixties klassiekers afgeraden. In dit ene geval heeft de praktijk uitgewezen dat er geen problemen ontstaan, maar ook geen voordelen. 5W40 is geen erg goedkope olie, de kans is groot dat je hiermee een groot deel van je geld ongebruikt weggooit. Aangeraden werd een minerale 10W40 of 15W40 die regelmatig (om het half jaar) wordt vervangen. De volgende passage kan mijn goedkeuring ook hebben: "My view on oils is that it's frequency of change that matters more than overall quality, and provided you avoid cheap and nasty £3,99 a gallon stuff you don't need to buy the best for most classics. Finally stick to good quality filters (original equipment or those from a name you trust). That's important because the one-way valve is vital in these engines, and some cheap filters sold in the past for Amazons don't have one." In mijn Amazon waarvan de motor al aardig wat km's gemaakt heeft gebruik ik 20W50 van een willekeurig bekend maar niet te duur merk (Valvoline, Comma, Duckham's, Pennzoil, wat ik toevallig tegenkom). Dit zijn midden-kwaliteit-oliën (API SF/SG/SH) die aan de eisen die een B20 stelt ruimschoots voldoen. Ik ververs na tussen de 5.000 en 6.000 km gereden te hebben (voor mij iets minder dan een half jaar). Comma Sonic 20W50 kost bijv. EUR 12,- voor 5 liter, en het Volvo-filter zo'n EUR 5,-. Ik zie geen reden om de verversing te verlengen naar 10.000 km voor dit weinige geld. Dit strakke regime werpt zijn vruchten af: de motor is intern hardstikke schoon (ik heb mijn carter eraf gehad).

Goed gezegd Lennard,de algemene richtlijn in NL was indertijd, toen onze auto's nieuw waren om 20W50 te gebruiken, vervangen elke 5000 km of ten minste eens per 12 maanden, beslist een oliefilter met terugloopventiel zoals origineel en dat filter te vervangen elke 2e olieverversbeurt.Inderdaad: vroeger had je kuilen, maar geen drempels. Sommige bewezen zaken moet je niet proberen te veranderen, helaas gaat soms nuttige ervaring van menselijke old-timers verloren omdat die als ouderwets en dus achterhaald weggewuifd wordt.

Nu is het wel zo dat sommige zaken ook echt achterhaald zijn. Maar tegelijkertijd geldt dat de olie die goed genoeg was toen onze auto's nieuw waren nu vervangen is door veel betere. Hoewel een 20W50 een ouderwetse viscositeit is wil dat niet zeggen dat het additievenpakket ook ouderwets is. Sterker nog, een moderne 20W50 heeft grotendeels gewoon dezelfde additieven als zijn dunnere collega's! En dankzij deze vooruitgang profiteren onze motoren toch van een langere levensduur dan met de olie van vroeger mogelijk zou zijn.

Let op dat olie naast een smerende werking ook een koelende en dispengerende (vuilafvoerende) werking heeft. Als norm kan men aannemen dat een oudere motor ook met oudere minerale olie (ACEA met letters vanaf A) uitstekende prestaties kan leveren.De Praxis heeft een 20W-50 in het assortiment in een 5 ltr. can voor een zeer redelijke prijs. Meerprijs voor een (semi) synthetische olie kan men beter aan andere zaken besteden!

De olie van de Praxis (of Kwantum) is nou net de olie die ik niet zou gebruiken. Deze behoort tot de "cheap and nasty" categorie van de passage die ik uit Practical Classics aanhaalde. Deze olie kan trouwens niet cheap genoemd worden want hij is duurder dan bijv. Comma Sonic 20W50, een olie die ik wèl vertrouw. De ACEA-aanduiding ken ik (voorheen CCMC), Pennzoil GT Performance Plus 20W50 heeft als API-classificatie SH (hetzelfde als Millers 20W50!) en ACEA A2/B2.